Mosmarrëveshjet mes Komunës së Prishtinës dhe Qeverisë në detyrë bllokojnë buxhetin dhe investimet kapitale
Përplasjet disa mujore mes Komunës së Prishtinës dhe Qeverisë në detyrë të Kosovës, kryesisht lidhur me miratimin e buxhetit komunal për vitin 2025, po shkaktojnë ngecje serioze në funksionimin e kryeqytetit. Konflikti i fundit u përshkallëzua edhe me përfshirjen e inteligjencës artificiale, pasi ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, përdori ChatGPT-në për të përcaktuar fajtorin, duke u bërë objekt talljeje në rrjetet sociale.
Në zemër të këtij konflikti qëndron mosmiratimi me kohë i buxhetit nga Komuna e Prishtinës, e cila vetëm më 9 dhjetor 2024 miratoi një buxhet prej 128 milionë eurosh, rreth 6 milionë euro më shumë se viti paraprak. Mirëpo, ky buxhet u miratua me vonesë dhe nuk u përfshi në Ligjin për ndarjet buxhetore të vitit 2025, i miratuar më parë në Kuvend. Gjilani dhe Zubin Potoku ndodhen në të njëjtën situatë.
Ligji për menaxhimin e financave publike përcakton se në rast vonese, Ministria e Financave autorizon fonde mujore vetëm në nivel të një të dymbëdhjetës së buxhetit të vitit paraprak, derisa komuna të miratojë buxhetin ose të kalojë afati i caktuar. Kjo do të thotë se shpenzimet për investime kapitale, mallra dhe shërbime mbeten të bllokuara, duke ndikuar drejtpërdrejt në zhvillimin e qytetit dhe mirëqenien e qytetarëve.
Eksperti Bekim Salihu thekson se problemi ka nisur nga papjekuria e komunave që insistuan të marrin shumën totale të buxhetit, në vend të miratimit të një versioni paraprak, duke krijuar kështu një bllokadë ligjore dhe politike. Ai shton se Qeveria në detyrë po zbatohet ligjërisht, por njëkohësisht po luan edhe politikisht me këtë çështje, duke mos bërë të mundur ndryshimet e nevojshme në Ligjin për buxhetin për shkak të mungesës së Kuvendit të konstituuar.
Nga ana tjetër, ish-nënkryetari i Prishtinës, Dardan Sejdiu, vlerëson se konflikti po përdoret si pretekst për të shmangur përgjegjësitë dhe për të krijuar një fushatë të hershme zgjedhore, ndërsa qytetarët po paguajnë çmimin më të lartë nga kjo situatë.
Në kushtet kur institucionet nuk arrijnë të gjejnë një zgjidhje, Komuna e Prishtinës rrezikon të mos realizojë investime të nevojshme dhe të ndërpresë shërbimet për qytetarët, duke i thelluar më tej pasojat sociale dhe ekonomike.
